Quelltext vun der Säit Aphel weisen

Als '''Aphel''' oder '''Apsis''', [[Plural]] ''Apsiden'') bezeechent een déi zwéin Haaptscheeter op der (bal) [[Ellips|elliptescher]] [[Ëmlafbunn]] vun engem [[Himmelskierper]]. D''''Apoapsis''' ass dobäi de Punkt mat der gréisster Distanz zum Haaptkierper an de Perihel oder '''Periapsis''' dee mat der mannster Distanz. Well d'Ellips genee zwéin Haaptscheeter huet, gëtt de Begrëff meeschtens am Plural gebraucht.

== Vu wou kommen d'Begrëffer an d'Wierder hir ? ==
''Apsis'' ass dat griichescht Wuert fir „Knupp, Bou“ a leet sech vum Begrëff [[Apsis (Architektur)|Apsis]] an der Architektur of, ''apo-'' a ''peri-'' sinn déi griichesch Virsilbe fir „wäit“ an „no“.

Fir d'Haaptkierper [[Sonn]], [[Äerd]], [[Äerdmound]] a [[Stär]]en hunn d'Apsiden eegen Nimm, déi vun den entspriechende griicheschen ofgeleet sinn:
* '''-hel''' zu ''[[helios]]'' „Sonn“
* '''-gaeum''' zu ''ge'' oder ''[[Gaia (Mythologie)|gaia]]'' „Äerd“
* '''-selen''' zu ''[[selene]]'' „Äerdmound“
* '''-astron''' „Stär“
* '''-galaktikum''' zu ''galaxis'' „[[Mëllechstrooss]]“
* dernieft fënnt een och '''-jovum''' zum [[Latäin|lat.]] ''[[Jupiter (Mythologie)|iupiter]]''

De '''Perizentrum''' an den ''Apozentrum'' (lat. ''centrum'' „[[Achs]]punkt“) bezeechnen dobäi speziell Punkten an engem [[Méikierper-System]] a bezéie sech op de [[Baryzentrum]].
:Wann an engem allgemeng himmelsmechaneschen Zesummenhang vun den Apside vun enger Bunn rieds geet, ouni datt e bestëmmten Zentralkierper spezifizéiert soll ginn, da kënne s'och als ''Perizentrum'' an ''Apozentrum'', awer och als '''Perifokus''' an ''Apofokus'' (lat. ''focus'' „[[Brennpunkt]]“) bezeechent ginn.

Den Ofstand tëscht System-[[Schwéierpunkt]] an Apsis ass d''''Apsisdistanz''' (''Apsidendistanz''), oder ''Apsisofstand'', also ''Periheldistanz'' (''Perihelofstand'', dacks och kuerz nëmmen „Perihel“), ''Apheldistanz'' (''Aphelofstand'', „Aphel“), ''Perizentrumsdistanz'' u.&nbsp;s.&nbsp;w.
:Ze beuechten ass, datt „Periapsisdistanz“ („Periapsisofstand“) munnechmol och als [[Bunnelement]] de Wénkel ''[[Argument vun der Periapsis]]'' bezeechent.

D'Verbindungslinn vun de béiden Apsiden ass d''''Apsidelinn'''.

== Exzentrizitéit an Apsisdistanz ==
Den Zesummenhang tëscht numerescher [[Exzentrizitéit (Mathematik)|Exzentrizitéit]] an den Apsisdistanzen ass

:<math>\text{Exzentrizitéit} = \frac{\text{Apoapsisdistanz} - \text{Periapsisdistanz}}{\text{Apoapsisdistanz} + \text{Periapsisdistanz}}</math>

== Sonn: Perihel an Aphel ==
De ''Perihel'' ass de sonnennoosten, den ''Aphel'' de sonnewäitste Punkt vun enger Planéitebunn. D'Äerd huet hire Perihel-[[Duerchgank (Astronomie)|Duerchgank]] ëm den [[3. Januar]] (2.–4. Jan.) bei 147,099&nbsp;Mio.&nbsp;km an hiren Aphel-Duerchgank ëm de [[5. Juli]] (3.–6. Juli) bei 152,096&nbsp;Mio.&nbsp;km.

Distanz vun de [[Planéit]]en an [[Zwergplanéit]]en zu der Sonn an [[Astronomesch Eenheet|astronomeschen Eenheeten]] a Kilometer:
{| cellpadding="3" cellspacing="0" rules="all" style="margin: 1em 0em; background: #ffffff; border: 2px solid #aaa;"
 | style="background:#FFDAB9;text-align:center" | '''Himmelskierper'''
 | style="background:#FFDAB9;text-align:center" colspan="2" | '''Perihel'''
 | style="background:#FFDAB9;text-align:center" colspan="2" | '''Aphel'''
 |-
 |[[Merkur (Planéit)|Merkur]]
 |align="right"| 0,306&nbsp;AE
 |align="right"| 45,9&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 0,4667&nbsp;AE
 |align="right"| 69,7&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Venus (Planéit)|Venus]]
 |align="right"| 0,718&nbsp;AE
 |align="right"| 107,4&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 0,728&nbsp;AE
 |align="right"| 109&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Äerd]]
 |align="right"| 0,9833&nbsp;AE
 |align="right"| 147,1&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 1,0167&nbsp;AE
 |align="right"| 152,1&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Mars (Planéit)|Mars]]
 |align="right"| 1,381&nbsp;AE
 |align="right"| 206,7&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 1,666&nbsp;AE
 |align="right"| 249,1&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |- bgcolor=#DDDDDD
 |[[(1) Ceres|Ceres]]
 |align="right"| 2,544&nbsp;AE
 |align="right"| 380,5&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 2,987&nbsp;AE
 |align="right"| 446,8&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Jupiter (Planéit)|Jupiter]]
 |align="right"| 4,951&nbsp;AE
 |align="right"| 740,9&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 5,454&nbsp;AE
 |align="right"| 815,7&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Saturn (Planéit)|Saturn]]
 |align="right"| 9,008&nbsp;AE
 |align="right"| 1.347&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 10,069&nbsp;AE
 |align="right"| 1.507&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Uranus (Planéit)|Uranus]]
 |align="right"| 18,275&nbsp;AE
 |align="right"| 2.735&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 20,088&nbsp;AE
 |align="right"| 3.004&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |-
 |[[Neptun (Planéit)|Neptun]]
 |align="right"| 29,800&nbsp;AE
 |align="right"| 4.456&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 30,316&nbsp;AE
 |align="right"| 4.537&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |- bgcolor=#DDDDDD
 |[[(134340) Pluto|Pluto]]
 |align="right"| 29,58&nbsp;AE
 |align="right"| 4.425&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 49,19&nbsp;AE
 |align="right"| 7.375&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |- bgcolor=#DDDDDD
 |[[(136199) Eris|Eris]]
 |align="right"| 37,845&nbsp;AE
 |align="right"| 5.662&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |align="right"| 97,545&nbsp;AE
 |align="right"| 14.593&nbsp;Mio.&nbsp;km
 |}
''Planéite si wäiss, Zwergplanéite si gro hannerluecht.''

== Kuckt och ==
* [[Perihel]]

[[Kategorie:Astronomie]]
[[Kategorie:Himmelsmechanik]]